بهرغم داشتن 4کارخانه پارس، مراغه، کارون و مازندران، نهتنها تولید داخلی کفاف نمیدهد که تنها و نخستین راهحل نیز واردات به نظر میرسد. درصورتیکه طی سالهای پس از انقلاب نشان دادهایم هرجا که تحریم شده و تنگنا عرصهای صعبالعبور برایمان ترسیم کرده، خودمان در کشور دست بهکار شدهایم و میزان مصرف را تأمین کردهایم. به باور کارشناسان باید وضعیت تهدیدآمیز فعلی جامعه نشر را به فرصتی مطلوب و شرایطی مناسب برگردانیم و این محقق نمیشود مگر با بها دادن به بازسازی کارخانجات و توجه به تولید داخلی. اما متأسفانه تولید کارخانههای داخلی و مصرف ما با یکدیگر همخوانی ندارد و ضروری است متولیان امور در حوزه نشر، تمام تلاش خود را در جهت تقویت کارخانههای داخلی انجام دهند تا با ظرفیتهایی که این کارخانهها دارند، بتوان با تسهیلاتی آنها را مجددا احیا کرد.
بدینترتیب با بالارفتن آمار تولید داخلی، از طرفی میتوان واردات را نیز کاهش داد. چنانچه محمدرضا حاتمی مدیرمسئول انجمن فرهنگی ناشران دانشگاهی، درباره تولید داخلی در بخش کاغذ و تأثیر این مهم بر کاهش قیمت کاغذ معتقد است که هر نوع تولید داخلی وابستگی ما را به کالاهای خارجی کاهش میدهد، هرچه بتوانیم در این کشور تولیداتی داشته باشیم در ادامه مسیر زمینه فراهمشدن کار هم ایجاد میشود، حتی اگر این تولید یک تولید اساسی و مبنایی نباشد و مونتاژی باشد، آن هم میتواند باعث کار و ایجاد شغل در جامعه شود. به گفته وی به جای اینکه این همه به واردات بپردازیم و کالاهای ساختهشده از خارج وارد کنیم، میتوانیم کالاهایی را در داخل بسازیم یا با کمک شرکتهای خارجی کالاهایی را مونتاژ کنیم.
حاتمی به اوضاع نابسامان کاغذ اشاره کرده و میگوید: متأسفانه طی سالهای گذشته به جز واردات، کار دیگری انجام ندادهایم. ظرفیت کارخانجات کاغذ داخلی را افزایش ندادیم (چه بهصورت اینکه کارخانهای باشد که مواداولیه آن از خارج وارد شده و مبدل به کاغذ شود)، تفکری از قدیم موجود است که چرا کارخانهای ایجاد کنیم که مثلا مواداولیه آن مثل خمیر کاغذ را از خارج وارد کنیم. طبق استدلال گذشته، باید تأکید کرد که این امر باعث ایجاد کار در جامعه خواهد شد اما متأسفانه روی واردات مدام تکیه میشود. حاتمی همچنین میگوید: به اعتقاد بنده اکنون هم دیر نیست، کارخانجات کاغذ، کارخانههای کوچکی هستند اما با حمایت دولت طی یکی دو سال میتوانیم کارخانجاتی را راهاندازی کنیم، اما متأسفانه در حال حاضر کارخانههای کاغذ ما تنها میتواند 25درصد مصرف داخلی را تأمین کند چرا که 75درصد از کاغذ ما وارداتی است، ولی میتوانیم با استفاده از سرمایه کشور که نفت است آن را تبدیل به کارخانجات کنیم و جای درصدهای مذکور آنها را عوض کنیم. قطعا این به نفع نشر ماست و کلیه کسانی که دلشان به حال این مملکت میسوزد قطعا این امر را به صلاح میدانند.
همچنین سیدمحمود حسینی مدیرعامل شرکت تعاونی ناشران استان قم به فارس گفته: هرچند، کارخانههای کاغذ در کشور با وضعیت موجود توان تولید ندارند اما اگر برای کارخانه کاغذ پارس برنامهریزی شود و دستگاههایش به روز شود، میتواند بخشی از نیاز کاغذ را تأمین کند. به گفته مدیرعامل شرکت تعاونی ناشران استان قم، تولید کارخانه کاغذ پارس در زمان جنگ حدود 45هزار تن بود، با توجه به شرایط آن زمان تولید خوبی داشت، اما در حال حاضر تولیدی بالغ بر 15هزار تن هم ندارد، چون دستگاههایش تعمیر و بازسازی نشده و سرمایهگذاری جهت آماده و سرپابودن هم صورت نگرفته است. این کارخانه نیاز به تعمیر و بهروزرسانی دستگاهها دارد تا بتواند بخشی از کاغذ را تأمین کند. به گفته این فعال نشر در مجموع نگرش و توجه به مسئله تولید کاغذ در کشور ما جدی نیست.